الرئيسية
المنتديات
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
الغرف الصوتية
غرفة ٠٠٠٠
ما الجديد
المشاركات الجديدة
جديد مشاركات الحائط
آخر النشاطات
الأعضاء
الزوار الحاليين
مشاركات الحائط الجديدة
البحث عن مشاركات الملف الشخصي
تسجيل الدخول
تسجيل
ما الجديد
البحث
البحث
بحث بالعناوين فقط
بواسطة:
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
قائمة
تسجيل الدخول
تسجيل
تثبيت التطبيق
تثبيت
الرئيسية
المنتديات
قسم القرآن و القراءات و التجويد
روضة القراءات العشر والتوجيه والتحريرات
أثر القراءات على علم التفسير
تم تعطيل الجافا سكربت. للحصول على تجربة أفضل، الرجاء تمكين الجافا سكربت في المتصفح الخاص بك قبل المتابعة.
أنت تستخدم أحد المتصفحات القديمة. قد لا يتم عرض هذا الموقع أو المواقع الأخرى بشكل صحيح.
يجب عليك ترقية متصفحك أو استخدام
أحد المتصفحات البديلة
.
الرد على الموضوع
الرسالة
<blockquote data-quote="آلداعي" data-source="post: 73368" data-attributes="member: 2180"><p><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 26px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="color: royalblue">الجوهرة الثالثة عشر</span></span></span></span></span></p></span></span></span></span></p><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 26px"></span></span></p></span></span></span></span></p><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"></span></p> <p style="text-align: right"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">{ وَإِذْ قُلْنَا ٱدْخُلُواْ هَـٰذِهِ ٱلْقَرْيَةَ فَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَداً وَٱدْخُلُواْ ٱلْبَابَ سُجَّداً وَقُولُواْ </span></span></p><p><span style="font-size: 26px"><p style="text-align: right"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="color: red">حِطَّةٌ</span></span></span></p><p></span><p style="text-align: right"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"> نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطَٰيَٰكُمْ وَسَنَزِيدُ ٱلْمُحْسِنِينَ }</span></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></span></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><p style="text-align: right"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="color: green"><u>قال الامام ابو حيان فى البحر المحيط</u></span></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">{ وقولوا حطة } ، حطة: مفرد، ومحكي القول لا بد أن يكون جملة، فاحتيج إلى تقدير مصحح للجملة، فقدر <span style="font-size: 26px"><span style="color: red">مسألتنا حطة </span></span>هذا تقديراً لحسن بن أبي الحسن</span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="font-size: 26px"><span style="color: blue">وقال الطبري: التقدير دخولنا الباب كما أمرنا حطة، </span></span>وقال غيرهما: التقدير أمرك حطة. <span style="color: sienna">وقيل: التقدير أمرنا حطة، أي أن نحط في هذه القرية ونستقر فيها.</span></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">قال الزمخشري: <span style="color: red"><span style="font-size: 26px">والأصل النصب بمعنى حط عنا ذنوبنا حطة، </span></span>وإنما رفعت لتعطي معنى الثبات كقوله:صبـر جميـل فكـلانـا مبتلـي </span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">والأصل صبراً. انتهى كلامه، وهو حسن.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="font-size: 26px"><span style="color: sienna"><u>ويؤكد هذا التخريج قراءة إبراهيم بن أبي عبلة: حطة بالنصب،</u> كما روي:صبـراً جميـلاً فكـلانـا مبتلـي بالنصب.</span></span></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="font-size: 26px"><span style="color: red">والأظهر من التقادير السابقة في إضمار المبتدأ القول الأول، لأن المناسب في تعليق الغفران عليه هو سؤال حط الذنوب لا شيء من تلك التقادير الأخر، ونظير هذا الإضمار قول الشاعر:إذا ذقت فاهاً قلت طعم مدامة معتقة مما تجيء به التجر </span></span>.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">روي برفع طعم على تقدير: هذا طعم مدامة، وبالنصب على تقدير: ذقت طعم مدامة.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="font-size: 26px"><span style="color: sienna">قال الزمخشري: فإن قلت: هل يجوز أن ينصب حطة في قراءة من نصبها يقولوا على معنى قولوا هذه الكلمة؟ قلت: لا يبعد، انتهى</span></span>.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">وما جوزه ليس بجائز لأن القول لا يعمل في المفردات، إنما يدخل على الجمل للحكاية، فيكون في موضع المفعول به، إلا إن كان المفرد مصدراً نحو: قلت قولاً، أو صفة لمصدر نحو: قلت حقاً، أو معبراً به عن جملة نحو: قلت شعراً وقلت خطبة، على أن هذا القسم يحتمل أن يعود إلى المصدر، لأن الشعر والخطبة نوعان من القول، فصار كالقهقري من الرجوع، وحطة ليس واحداً من هذه. ولأنك إذا جعلت حطة منصوبة بلفظ قولوا، كان ذلك من الإسناد اللفظي وعري من الإسناد المعنوي، والأصل هو الإسناد المعنوي. وإذا كان من الإسناد اللفظي لم يترتب على النطق به فائدة أصلاً إلا مجرد الامتثال للأمر بالنطق بلفظ، فلا فرق بينه وبين الألفاظ الغفل التي لم توضع لدلالة على معنى.<span style="font-size: 26px"><span style="color: red"> ويبعد أن يرتب الغفران للخطايا على النطق بمجرد لفظ مفرد لم يدل به على معنى كلام</span></span>. </span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'">أما ما ذهب إليه أبو عبيدة من أن قوله حطة مفرد، وأنه مرفوع على الحكاية وليس مقتطعاً من جملة، بل أمروا بقولها هكذا مرفوعة، <span style="font-size: 26px"><span style="color: blue">فبعيد عن الصواب لأنه يبقى حطة مرفوعاً بغير رافع،</span></span> ولأن القول إنما وضع في باب الحكاية ليحكى به الجمل لا المفردات، <span style="color: sienna"><span style="font-size: 26px">ولذلك احتاج النحويون في قوله تعالى:</span></span></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="color: sienna"><span style="font-size: 26px">{ يقال له إبراهيم }</span></span></span></span></p></span></span></span></span></span></span></p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'simplified arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: blue"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'arial'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #333333"><span style="font-family: 'verdana'"><span style="color: sienna"><span style="font-size: 26px">[الأنبياء: 60] إلى تأويل</span></span>..</span></span></p><p></span></span></span></span></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="آلداعي, post: 73368, member: 2180"] [font=simplified arabic][size=4][color=blue][size=4][center][font=arial][size=7][color=#333333][font=verdana][color=royalblue]الجوهرة الثالثة عشر[/color][/font][/color] [/size] [/font][/center] [right][color=#333333][font=verdana]{ وَإِذْ قُلْنَا ٱدْخُلُواْ هَـٰذِهِ ٱلْقَرْيَةَ فَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَداً وَٱدْخُلُواْ ٱلْبَابَ سُجَّداً وَقُولُواْ [/font][/color][/right] [size=7][right][color=#333333][font=verdana][color=red]حِطَّةٌ[/color][/font][/color][/right] [/size][right][color=#333333][font=verdana] نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطَٰيَٰكُمْ وَسَنَزِيدُ ٱلْمُحْسِنِينَ }[/font][/color][/right] [font=arial] [size=4][right][color=#333333][font=verdana] [color=green][u]قال الامام ابو حيان فى البحر المحيط[/u][/color] { وقولوا حطة } ، حطة: مفرد، ومحكي القول لا بد أن يكون جملة، فاحتيج إلى تقدير مصحح للجملة، فقدر [size=7][color=red]مسألتنا حطة [/color][/size]هذا تقديراً لحسن بن أبي الحسن [size=7][color=blue]وقال الطبري: التقدير دخولنا الباب كما أمرنا حطة، [/color][/size]وقال غيرهما: التقدير أمرك حطة. [color=sienna]وقيل: التقدير أمرنا حطة، أي أن نحط في هذه القرية ونستقر فيها.[/color] قال الزمخشري: [color=red][size=7]والأصل النصب بمعنى حط عنا ذنوبنا حطة، [/size][/color]وإنما رفعت لتعطي معنى الثبات كقوله:صبـر جميـل فكـلانـا مبتلـي والأصل صبراً. انتهى كلامه، وهو حسن. [size=7][color=sienna][u]ويؤكد هذا التخريج قراءة إبراهيم بن أبي عبلة: حطة بالنصب،[/u] كما روي:صبـراً جميـلاً فكـلانـا مبتلـي بالنصب.[/color][/size] [size=7][color=red]والأظهر من التقادير السابقة في إضمار المبتدأ القول الأول، لأن المناسب في تعليق الغفران عليه هو سؤال حط الذنوب لا شيء من تلك التقادير الأخر، ونظير هذا الإضمار قول الشاعر:إذا ذقت فاهاً قلت طعم مدامة معتقة مما تجيء به التجر [/color][/size]. روي برفع طعم على تقدير: هذا طعم مدامة، وبالنصب على تقدير: ذقت طعم مدامة. [size=7][color=sienna]قال الزمخشري: فإن قلت: هل يجوز أن ينصب حطة في قراءة من نصبها يقولوا على معنى قولوا هذه الكلمة؟ قلت: لا يبعد، انتهى[/color][/size]. وما جوزه ليس بجائز لأن القول لا يعمل في المفردات، إنما يدخل على الجمل للحكاية، فيكون في موضع المفعول به، إلا إن كان المفرد مصدراً نحو: قلت قولاً، أو صفة لمصدر نحو: قلت حقاً، أو معبراً به عن جملة نحو: قلت شعراً وقلت خطبة، على أن هذا القسم يحتمل أن يعود إلى المصدر، لأن الشعر والخطبة نوعان من القول، فصار كالقهقري من الرجوع، وحطة ليس واحداً من هذه. ولأنك إذا جعلت حطة منصوبة بلفظ قولوا، كان ذلك من الإسناد اللفظي وعري من الإسناد المعنوي، والأصل هو الإسناد المعنوي. وإذا كان من الإسناد اللفظي لم يترتب على النطق به فائدة أصلاً إلا مجرد الامتثال للأمر بالنطق بلفظ، فلا فرق بينه وبين الألفاظ الغفل التي لم توضع لدلالة على معنى.[size=7][color=red] ويبعد أن يرتب الغفران للخطايا على النطق بمجرد لفظ مفرد لم يدل به على معنى كلام[/color][/size]. أما ما ذهب إليه أبو عبيدة من أن قوله حطة مفرد، وأنه مرفوع على الحكاية وليس مقتطعاً من جملة، بل أمروا بقولها هكذا مرفوعة، [size=7][color=blue]فبعيد عن الصواب لأنه يبقى حطة مرفوعاً بغير رافع،[/color][/size] ولأن القول إنما وضع في باب الحكاية ليحكى به الجمل لا المفردات، [color=sienna][size=7]ولذلك احتاج النحويون في قوله تعالى: { يقال له إبراهيم } [الأنبياء: 60] إلى تأويل[/size][/color]..[/font][/color][/right] [/size][/font][/size][/color][/size][/font] [/QUOTE]
الإسم
التحقق
اكتب معهد الماهر
رد
الرئيسية
المنتديات
قسم القرآن و القراءات و التجويد
روضة القراءات العشر والتوجيه والتحريرات
أثر القراءات على علم التفسير