الرئيسية
المنتديات
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
الغرف الصوتية
غرفة ٠٠٠٠
ما الجديد
المشاركات الجديدة
جديد مشاركات الحائط
آخر النشاطات
الأعضاء
الزوار الحاليين
مشاركات الحائط الجديدة
البحث عن مشاركات الملف الشخصي
تسجيل الدخول
تسجيل
ما الجديد
البحث
البحث
بحث بالعناوين فقط
بواسطة:
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
قائمة
تسجيل الدخول
تسجيل
تثبيت التطبيق
تثبيت
الرئيسية
المنتديات
قسم القرآن و القراءات و التجويد
روضة علم رسم القرآن الكريم والفواصل
المكي والمدني
تم تعطيل الجافا سكربت. للحصول على تجربة أفضل، الرجاء تمكين الجافا سكربت في المتصفح الخاص بك قبل المتابعة.
أنت تستخدم أحد المتصفحات القديمة. قد لا يتم عرض هذا الموقع أو المواقع الأخرى بشكل صحيح.
يجب عليك ترقية متصفحك أو استخدام
أحد المتصفحات البديلة
.
الرد على الموضوع
الرسالة
<blockquote data-quote="أم حذيفة" data-source="post: 55477" data-attributes="member: 1"><p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid"><u>تعريف المكي والمدني </u></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid"><u></u></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid"><u>فيه ثلاث آراء</u></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid"><u></u></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid"><u></u></span>اعتبار زمن النزول : وهو القول المشهور. ويمتاز هذا القول بشمول تقسيمه جميع القرآن، ولا يخرج عنه شيء حتى كان عموم قولهم في المدني : (ما نزل بعد الهجرة) ، يشمل ما نزل بعد الهجرة في مكة نفسها في عام الفتح، أو عام حجة الوداع، مثل آية: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ .كما يشمل ما نزل بعد الهجرة خارج المدينة في سفر من الأسفار أو غزوة من الغزوات. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">فالمكي ما نزل قبل الهجرة وإن كان بالمدينة، والمدني ما نزل بعد الهجرة وإن كان بمكة، فما نزل بعد الهجرة وإن كان بمكة أو عرفة فهو مدني، كالذي نزل عام الفتح، إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا [النساء: 58] أو نزل في حجة الوداع الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمْ الإِسْلامَ دِينًا [المائدة: 3]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">اعتبار المخاطب : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">أن المكي ما وقع خطاباً لأهل مكة و المدني ما وقع خطاباً لأهل المدينة، لأن الغالب على أهل مكة الكفر ، فخوطبوا بـ: يا أَيُّها النَّاسُ ، وإن كان غيرهم داخلاً فيه، وكان الغالب على أهل المدينة الإيمان، فخوطبوا بـ: يا أيها الذين آمنوا وإن كان غيرهم داخلاً فيه. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">وهذا الضابط لا يطّرد - ينطبق - دائماً، لأن في سورة البقرة و النساء -وهما مدنيتان- خطاًباً مكياً وهو : يا أَيُّها النَّاسُ. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">اعتبار مكان النزول : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">أن المكي ما نزل على النبي بمكة، والمدني ما نزل عليه بالمدينة، ويترتب على هذا الرأي عدم ثنائية القسمة، فما نزل عليه بالأسفار - مثل سورة الأنفال، وسورة الفتح، وسورة الحج - لا يطلق عليه مكي ولا مدني وذلك مثل ما نزل عليه بِتَبُوك وبيت المقدس. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ويدخل في مكة ضواحيها، مِنى وعرفات، والحُدَيْبِيَة، ويدخل في المدينة أيضاً ضواحيها: بَدْر، وأُحُد، وسَلْع. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">وكذلك يترتب على هذا الرأي أن ما نزل بمكة بعد الهجرة يكون مكياً. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">--------------------------------------------------------------------------------</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">مميزات وضوابط المكي </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ضوابطه :</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها سجدة. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها لفظ كلا. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها يا أيها الناس </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها قصص الأنبياء والأمم الغابرة. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها قصة آدم وإبليس ما عدا البقرة. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة تفتح بحروف التهجي مثل: آلم، آلر، حم، ما عدا البقرة وآل عمران.</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">مميزاته : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">الدعوة إلى التوحيد وعبادة الله ، وذكر القيامة والجنة والنار، ومجادلة المشركين. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">يفضح أعمال المشركين من سَفْك دماء، وأكل أموال اليتامى ، ووأد البنات. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">قوة الألفاظ مع قصر الفواصل وإيجاز العبارة. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">الإكثار من عرض قصص الأنبياء وتكذيب أقوامهم لهم للعبرة، والزجر، وتسلية للرسول . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">--------------------------------------------------------------------------------</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">مميزات وضوابط المدني. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ضوابطه : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها فريضة أو حدّ. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها ذكر المنافقين. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة فيها مجادلة أهل الكتاب. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">كل سورة تبدأ بـ يا أيها الذين آمنوا. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">مميزاته : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">بيان العبادات والمعاملات، والحدود، والجهاد، والسِّلْم، والحرب، ونظام الأسرة، وقواعد الحكم، ووسائل التشريع. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">مخاطبة أهل الكتاب ودعوتهم إلى الإسلام. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">الكشف عن سلوك المنافقين وبيان خطرهم على الدين. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">طول المقاطع والآيات في أسلوب يقرر قواعد التشريع وأهدافه ومراميه. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">المكي والمدني من السور على ترتيب النزول. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">العلق، ن ، المزمل، المدثر، الفاتحة، المسد، التكوير، الأعلى ، الليل، الفجر، الضحى، الشرح، العصر، العاديات، الكوثر، التكاثر، الماعون، الكافرون، الفيل، الفلق، الناس، الإخلاص، النجم، عبس، القدر، الشمس، البروج، التين، قريش، القارعة، القيامة، الهمزة، المرسلات، ق، البلد، الطارق، القمر، ص، الأعراف، الجن، يس، الفرقان ، فاطر، مريم، طه، الواقعة، الشعراء، طس النمل، القصص، الإسراء ، يونس، هود، يوسف، الحجر، الأنعام، الصافات، لقمان، سبأ، الزمر، حم غافر، حم السجدة فصلت ، حم عسق الشورى، الزخرف، الدخان، الجاثية، الأحقاف، الذاريات، الغاشية، الكهف، النحل، نوح، إبراهيم، الأنبياء، المعارج، المؤمنين، السجدة، الطور، الملك، الحاقة، سأل المعارج، النبأ، النازعات، الانفطار، الانشقاق، الروم، العنكبوت، المطففين، البقرة، الأنفال، آل عمران، الأحزاب، الممتحنة، النساء، الزلزلة، الحديد، القتال محمد، الرعد، الرحمن، الإنسان، الطلاق، البينة، الحشر، النور، الحج، المنافقون، المجادلة، الحجرات، التحريم، التغابن، الصف، الجمعة، الفتح، المائدة، براءة، النصر. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">--------------------------------------------------------------------------------</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">أهمية علم المكي والمدني </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">يعرف بالمكي والمدني الناسخ والمنسوخ -سيأتي الكلام عنه في النوع الخامس-، الذي كان من حكمة تربية القرآن في التشريع. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">علم المكي والمدني يعين الدارس على معرفة تاريخ التشريع والوقوف على سُنة الله الحكيمة في تشريعه، بتقديم الأصول على الفروع، وترسيخ الأسس الفكرية والنفسية، ثم بناء الأحكام والأوامر والنواهي عليها، مما كان له الأثر الكبير في تلقي الدعوة الإسلامية بالقبول، ومن ثم الإذعان لأحكامها. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">الاستعانة بهذا العلم في تفسير القرآن وفهم معانيه. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">تذوق أساليب القرآن والاستفادة منها في أسلوب الدعوة. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">الوقوف على السيرة النبوية من خلال الآيات القرآنية.</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">--------------------------------------------------------------------------------</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">أمثلة للآيات المكية في سور مدنية وبالعكس </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">آيات مكية في سور مدنية . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة الأنفال كلها مدنية ما عدا يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ... [الأنفال: 64] . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة المجادلة كلها مدنية ما عدا مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاثَةٍ… [المجادلة: 7] . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">آيات مدنية في سور مكية. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة يونس كلها مكية ما عدا وَمِنْهُمْ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ.. [يونس: 40] . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">فَإِنْ كُنْتَ فِي شَكٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلْ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكَ لَقَدْ جَاءَكَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُونَنَّ مِنْ المُمْتَرِينَ * وَلا تَكُونَنَّ مِنْ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَتَكُونَ مِنْ الْخَاسِرِينَ الآيتين [94-95]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة الكهف مكية واستثنى من أولها إلى جُرُزاً [الكهف: 1-8]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">وَاصْبِرْ نَفْسَكَ [الكهف: 28] و إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلا... إلى آخر السورة [الكهف: 107]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">--------------------------------------------------------------------------------</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ما حمل من مكة إلى المدينة وبالعكس</span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ما حمل من مكة إلى المدينة: </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة « الأعلى » حملها مصعب بن عمير وابن أم مكتوم . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة « يوسف» حملها عوف بن عفراء في الثمانية الذين قدموا على رسول الله مكة . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ثم حمل بعدها سورة « الإخلاص » . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ثم حمل بعدها من سورة الأعراف قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا إلى آخر الآية [الأعراف: 158] . </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">ما حمل من المدينة إلى مكة : </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">حملت آية الربا من المدينة إلى مكة، فقرأها عتاب بن أُسيد عليهم: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنْ الرِّبَا [ البقرة: 278]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">سورة براءة حملها أبو بكر الصديق في العام التاسع عندما كان أميراً على الحج، فقرأها علي بن أبي طالب يوم النحر على الناس. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px"></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"><span style="font-family: 'arial black'"><span style="font-size: 18px">إِلا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنْ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ [النساء: 98]. إلى عَفُوًّا غَفُورًا [ النساء: 99]. </span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: black"></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="أم حذيفة, post: 55477, member: 1"] [center][color=black][font=arial black][size=5][color=darkorchid][u]تعريف المكي والمدني فيه ثلاث آراء [/u][/color]اعتبار زمن النزول : وهو القول المشهور. ويمتاز هذا القول بشمول تقسيمه جميع القرآن، ولا يخرج عنه شيء حتى كان عموم قولهم في المدني : (ما نزل بعد الهجرة) ، يشمل ما نزل بعد الهجرة في مكة نفسها في عام الفتح، أو عام حجة الوداع، مثل آية: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ .كما يشمل ما نزل بعد الهجرة خارج المدينة في سفر من الأسفار أو غزوة من الغزوات. فالمكي ما نزل قبل الهجرة وإن كان بالمدينة، والمدني ما نزل بعد الهجرة وإن كان بمكة، فما نزل بعد الهجرة وإن كان بمكة أو عرفة فهو مدني، كالذي نزل عام الفتح، إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا [النساء: 58] أو نزل في حجة الوداع الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمْ الإِسْلامَ دِينًا [المائدة: 3]. اعتبار المخاطب : أن المكي ما وقع خطاباً لأهل مكة و المدني ما وقع خطاباً لأهل المدينة، لأن الغالب على أهل مكة الكفر ، فخوطبوا بـ: يا أَيُّها النَّاسُ ، وإن كان غيرهم داخلاً فيه، وكان الغالب على أهل المدينة الإيمان، فخوطبوا بـ: يا أيها الذين آمنوا وإن كان غيرهم داخلاً فيه. وهذا الضابط لا يطّرد - ينطبق - دائماً، لأن في سورة البقرة و النساء -وهما مدنيتان- خطاًباً مكياً وهو : يا أَيُّها النَّاسُ. اعتبار مكان النزول : أن المكي ما نزل على النبي بمكة، والمدني ما نزل عليه بالمدينة، ويترتب على هذا الرأي عدم ثنائية القسمة، فما نزل عليه بالأسفار - مثل سورة الأنفال، وسورة الفتح، وسورة الحج - لا يطلق عليه مكي ولا مدني وذلك مثل ما نزل عليه بِتَبُوك وبيت المقدس. ويدخل في مكة ضواحيها، مِنى وعرفات، والحُدَيْبِيَة، ويدخل في المدينة أيضاً ضواحيها: بَدْر، وأُحُد، وسَلْع. وكذلك يترتب على هذا الرأي أن ما نزل بمكة بعد الهجرة يكون مكياً. -------------------------------------------------------------------------------- مميزات وضوابط المكي ضوابطه : كل سورة فيها سجدة. كل سورة فيها لفظ كلا. كل سورة فيها يا أيها الناس كل سورة فيها قصص الأنبياء والأمم الغابرة. كل سورة فيها قصة آدم وإبليس ما عدا البقرة. كل سورة تفتح بحروف التهجي مثل: آلم، آلر، حم، ما عدا البقرة وآل عمران. مميزاته : الدعوة إلى التوحيد وعبادة الله ، وذكر القيامة والجنة والنار، ومجادلة المشركين. يفضح أعمال المشركين من سَفْك دماء، وأكل أموال اليتامى ، ووأد البنات. قوة الألفاظ مع قصر الفواصل وإيجاز العبارة. الإكثار من عرض قصص الأنبياء وتكذيب أقوامهم لهم للعبرة، والزجر، وتسلية للرسول . -------------------------------------------------------------------------------- مميزات وضوابط المدني. ضوابطه : كل سورة فيها فريضة أو حدّ. كل سورة فيها ذكر المنافقين. كل سورة فيها مجادلة أهل الكتاب. كل سورة تبدأ بـ يا أيها الذين آمنوا. مميزاته : بيان العبادات والمعاملات، والحدود، والجهاد، والسِّلْم، والحرب، ونظام الأسرة، وقواعد الحكم، ووسائل التشريع. مخاطبة أهل الكتاب ودعوتهم إلى الإسلام. الكشف عن سلوك المنافقين وبيان خطرهم على الدين. طول المقاطع والآيات في أسلوب يقرر قواعد التشريع وأهدافه ومراميه. المكي والمدني من السور على ترتيب النزول. العلق، ن ، المزمل، المدثر، الفاتحة، المسد، التكوير، الأعلى ، الليل، الفجر، الضحى، الشرح، العصر، العاديات، الكوثر، التكاثر، الماعون، الكافرون، الفيل، الفلق، الناس، الإخلاص، النجم، عبس، القدر، الشمس، البروج، التين، قريش، القارعة، القيامة، الهمزة، المرسلات، ق، البلد، الطارق، القمر، ص، الأعراف، الجن، يس، الفرقان ، فاطر، مريم، طه، الواقعة، الشعراء، طس النمل، القصص، الإسراء ، يونس، هود، يوسف، الحجر، الأنعام، الصافات، لقمان، سبأ، الزمر، حم غافر، حم السجدة فصلت ، حم عسق الشورى، الزخرف، الدخان، الجاثية، الأحقاف، الذاريات، الغاشية، الكهف، النحل، نوح، إبراهيم، الأنبياء، المعارج، المؤمنين، السجدة، الطور، الملك، الحاقة، سأل المعارج، النبأ، النازعات، الانفطار، الانشقاق، الروم، العنكبوت، المطففين، البقرة، الأنفال، آل عمران، الأحزاب، الممتحنة، النساء، الزلزلة، الحديد، القتال محمد، الرعد، الرحمن، الإنسان، الطلاق، البينة، الحشر، النور، الحج، المنافقون، المجادلة، الحجرات، التحريم، التغابن، الصف، الجمعة، الفتح، المائدة، براءة، النصر. -------------------------------------------------------------------------------- أهمية علم المكي والمدني يعرف بالمكي والمدني الناسخ والمنسوخ -سيأتي الكلام عنه في النوع الخامس-، الذي كان من حكمة تربية القرآن في التشريع. علم المكي والمدني يعين الدارس على معرفة تاريخ التشريع والوقوف على سُنة الله الحكيمة في تشريعه، بتقديم الأصول على الفروع، وترسيخ الأسس الفكرية والنفسية، ثم بناء الأحكام والأوامر والنواهي عليها، مما كان له الأثر الكبير في تلقي الدعوة الإسلامية بالقبول، ومن ثم الإذعان لأحكامها. الاستعانة بهذا العلم في تفسير القرآن وفهم معانيه. تذوق أساليب القرآن والاستفادة منها في أسلوب الدعوة. الوقوف على السيرة النبوية من خلال الآيات القرآنية. -------------------------------------------------------------------------------- أمثلة للآيات المكية في سور مدنية وبالعكس آيات مكية في سور مدنية . سورة الأنفال كلها مدنية ما عدا يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ... [الأنفال: 64] . سورة المجادلة كلها مدنية ما عدا مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاثَةٍ… [المجادلة: 7] . آيات مدنية في سور مكية. سورة يونس كلها مكية ما عدا وَمِنْهُمْ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ.. [يونس: 40] . فَإِنْ كُنْتَ فِي شَكٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلْ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكَ لَقَدْ جَاءَكَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُونَنَّ مِنْ المُمْتَرِينَ * وَلا تَكُونَنَّ مِنْ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَتَكُونَ مِنْ الْخَاسِرِينَ الآيتين [94-95]. سورة الكهف مكية واستثنى من أولها إلى جُرُزاً [الكهف: 1-8]. وَاصْبِرْ نَفْسَكَ [الكهف: 28] و إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلا... إلى آخر السورة [الكهف: 107]. -------------------------------------------------------------------------------- ما حمل من مكة إلى المدينة وبالعكس ما حمل من مكة إلى المدينة: سورة « الأعلى » حملها مصعب بن عمير وابن أم مكتوم . سورة « يوسف» حملها عوف بن عفراء في الثمانية الذين قدموا على رسول الله مكة . ثم حمل بعدها سورة « الإخلاص » . ثم حمل بعدها من سورة الأعراف قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا إلى آخر الآية [الأعراف: 158] . ما حمل من المدينة إلى مكة : حملت آية الربا من المدينة إلى مكة، فقرأها عتاب بن أُسيد عليهم: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنْ الرِّبَا [ البقرة: 278]. سورة براءة حملها أبو بكر الصديق في العام التاسع عندما كان أميراً على الحج، فقرأها علي بن أبي طالب يوم النحر على الناس. إِلا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنْ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ [النساء: 98]. إلى عَفُوًّا غَفُورًا [ النساء: 99]. [/size][/font] [/color][/center] [/QUOTE]
الإسم
التحقق
اكتب معهد الماهر
رد
الرئيسية
المنتديات
قسم القرآن و القراءات و التجويد
روضة علم رسم القرآن الكريم والفواصل
المكي والمدني